- خانه
-
اخبار
93 ؛ سال انجماد بورس
یکشنبه 24 اسفند 1393 ساعت 0:3
در سالی که بیش از هفت میلیون سهامدار گمان می‌کردند بورس می‌تواند سرمایه آنان را چند برابر کند و سودهای سرشاری را به جیب بزنند، اما بورس خواب سرمایه‌گذاران را پریشان کرد و سالی پر از ناامیدی برای آنان رقم زد.
93 ؛ سال انجماد بورس
بورس روزهای معاملاتی خود را در سال 93 در حالی به پایان می‌برد که پس از سه برابر شدن شاخصها در فاصله زمانی سال 91 تا 92 و تشکیل یک شبه حباب در زمستان گذشته، در حالتی از رکود و رخوت مزمن فرو رفته است. به این ترتیب، پس از سقوط 12 درصدی شاخص از 15 دی ماه 92 تا پایان همان سال، در سال 93 نیز بازار رنگ رونق به خود ندیده و به رغم سپری شدن فصل مجامع و تقسیم سود شرکتها، همچنان با ثبت برخی افت و خیزهای مقطعی، کارنامه‌ای منفی را به نمایش گذاشته است.
بورس در بهار
طبق سنت سالهای گذشته، شاخص کل بورس همواره در ابتدای هر سال، روند صعودی به خود می‌گرفت، اما در بهار 93 این سنت همیشگی شکسته شده و شاخص در روزهای آغازین امسال با بازدهی منفی مواجه شد.
بهار 93 برای بیشتر فعالان بازار سرمایه با زیان همراه بود و حدود 90 درصد صنایع بورسی، سودی نصیب سهامداران نکردند. بهار 93 با زیان 6/7 درصدی بازار سرمایه به پایان رسید؛ در حالی که در مدت مشابه سال گذشته، بازدهی 29 درصدی را برای سهامداران به دنبال داشت.
با این حال بهار براي تمام صنايع همراه با اخبار مناسبي نبود؛ گروه انبوه‌سازي كه نمادهايي با «P/E»هاي بسيار پايين را در خود جا داده بود، با عدم استقبال فعالان بازار سهام همراه شد و طي اين فصل بيش از 21 درصد نزول را شاهد بود . اين در حالي است كه بهار سال قبل، رشد حدود 11 درصدي را براي شاخص صنعت انبوه‌سازي به همراه داشت. محصولات شيميايي نيز كه تحت تأثير تعيين قيمت گاز و كاهش قيمتها در بازار سهام قرار گرفته بود، بهاري همراه با كاهش قيمتها را پشت سر گذاشت.
انجماد در تابستان
بورس در هفته ابتدایی تابستان افت ممتد خود را در سال 93 ادامه داد و با کاهش حدود یک درصدی شاخص کل، به پایین‌ترین سطح از ابتدای سال رسید. به این ترتیب بر‌خلاف روند رونق تاریخی بورس در فصل تابستان، بازار سهام همچنان در مسیر رکود عمیق حرکت کرد.
در همین حال، ارسال گزارشهای سه ماهه و مذاکرات هسته‌ای دو عامل مهمی بودند که در نیمه دوم تیرماه بر وضعیت بازار اثرگذار بودند؛ عواملی که سیگنال مثبت مهمی را به معامله‌گران ارسال نکردند و بستر تعمیق رکود و کاهش بیشتر قیمتها را فراهم کرد.
با این حال بورس اوراق بهادار کشور در حالي پا به آخرين هفته کاري فصل تابستان گذاشت که تقريباً تمامي کارنامه 6 ماهه بورس نسبت به سال گذشته منفي بود. در همین شرایط بورس همچنان به افت خود ادامه داد و با کاهش 67/0 درصدي شاخص مواجه شد تا زيان معامله گران را به 6/9 درصد در سال جاري برساند. امري که با لحاظ سود متناظر بازار پول و تورم رخ داده در 6 ماه حکايت از زيان سنگين سرمايه‌گذاران در بورس داد. مقايسه ارزش بازار نيز نشان مي‌داد، از دي ماه سال 92 تا کنون، بورس اوراق بهادار 81هزار ميليارد تومان و فرابورس 36هزار ميليارد تومان ارزش خود را از دست داده که معادل 37ميليارد دلار زيان را نشان مي‌داد، اين زيان سنگين در شرايطي رخ داد که همچنان بازار ظرفیت افت قابل ملاحظه اي را به دليل برخي سياستهاي دولت در دو حوزه نفت و بانکداري داشت.
پاییز سرد بورس
بورس پاییز خود را نیز با افت 85 واحدی با تأثیر منفی نمادهای هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس، بانک پاسارگاد، ایران خودرو، بانک صادرات، توسعه صنایع بهشهر، سرمایه‌گذاری غدیر و فولاد مبارکه اصفهان 85 واحد به عقب برگشت و به ارتفاع 71 هزار و 702 واحد رسید.
ارزش معاملات هم با داد و ستد بیش از 357 میلیون و 559 هزار سهم به 98 میلیارد تومان نزدیک شد و ارزش بازار هم به کمتر از 322 هزار و 500 میلیارد تومان رسید. این در حالی است که در جریان معاملات این فصل تالار شیشه‌ای، بیشتر شرکتهای دارویی افزایش قیمت داشتند و در برخی از آنها صف خرید تشکیل شد. در همین حال در فرابورس هم شاخص با افت مواجه شد و به 821 واحد رسید . وضعیت سخت و ناخوشایند بازار سهام در فصل پاییز که منجر به ثبت سه رکورد منفی شده بود، در اواخر این فصل به طور نسبی بهتر شد و شاخص بورس برای اولین بار در این فصل با تغییر منفی به مثبت رسید.
بر این اساس روند نزولی قیمت سهام شرکتهای بزرگ سبب شد تا شاخص بورس تا میانه معاملات با افت 100 واحدی همچنان به مدار منفی خود ادامه دهد، اما اثر عواملی چون افزایش پنج درصدی قیمت نفت، اعلام حمایتهایی از سوی وزیر اقتصاد از بازار سرمایه، افزایش احتمال کاهش نرخ سود بانکی و همچنین نرخ خوارک پتروشیمی‌ها در بودجه 94، اعلام تلاش رئیس جدید سازمان بورس برای حل مشکلات بازار و صنایع ، به کف رسیدن قیمت سهام بیشتر شرکتها و پایین بودن رقم شاخص در 14 ماه اخیر و همچنین بررسی‌های تکنیکالی و ارزنده بودن قیمت سهام بیشتر شرکتها ، موجب تغییر جهت متغیرها در پاییز شد.
اوج ریزش شاخصها در زمستان
هرچند در اولین ماه زمستان 93 خبری از بارش سنگین برف و سوز و سرما در بیشتر مناطق کشور نبود، اما بی‌تردید در بازار سهام زمستانی از یخ و برودت و آسمان ابری حکمفرما بود. دراین میان آتش هیچ خبر و رویداد مثبتی هم نتوانست گرما بخش این بازار باشد تا با ادامه روند نزولی قیمتها و کاهش خریداران، همه متغیرهای اصلی معاملات با افت محسوسی ثبت شوند.
براساس این گزارش، در حالی دی ماه اولین سالگرد شروع سیر نزولی قیمتها و شاخص 89 هزار واحدی 16 دی 92 بود که عملکرد 21 روز کاری بورس در آخرین ماه پاییز حکایت از آن داشت که در نتیجه تداوم سقوط کم سابقه قیمت نفت به بیش از 43 دلار و آثار این رویداد پیش بینی نشده بر همه وجوه اقتصاد، تلاشهای هر چند دیر هنگام دولتمردان برای نجات بورس کارساز نشد تا فعالان بازار سرمایه شاهد ثبت پی در پی رکوردهای منفی بورس باشند.
به این ترتیب آمارها نشان می‌دهند، با آغاز زمستان افزون بر ریزش سنگین شاخص، هر سه متغیر اصلی معاملات هم با افت معناداری روبه‌رو شده اند. به طوری که از ارزش و حجم معاملات 8/26 و 22 درصد و از تعداد خریداران هم 32 درصد کاسته شده و با داد و ستد 9/12 میلیارد سهم به ارزش 3 هزار میلیارد تومان و حضور 247 هزار و 920 خریدار همراه شد.
در این مدت وضعیت بازار سهام به قدری نگران‌کننده شد که بازدهی منفی 3/7 درصدی برای سهامداران رقم خورد.
اما در همین ایام صالح‌آبادی، رئیس سازمان بورس ، پس از 10 سال استعفا کرد تا فطانت فرد جایگزین وی شود؛ امری که نتوانست شاخص کل بورس را از سراشیبی سقوط بالا بیاورد و باز هم دماسنج بازار کاهش ارتفاع داد و کانال 69 هزار واحد را از دست داد.
کارشناسان چه می‌گویند؟
کارشناسان بر این باورند، اتخاذ راهکارهایی برای حل مشکل کمبود نقدینگی در بازار، ساماندهی نرخ سود بانکی و نظارت بر فعالیت مؤسسات پولی غیرمجاز، حل ابهام مالیاتی موجود درخصوص اعتبارات دریافتی کارگزاری‌ها و در نظر گرفتن هزینه‌های مالی این اعتبارات، اجرای هرچه سریع‌تر سیاستهای خروج از رکود از سوی دولت به منظور جلوگیری از رخوت بیش از حد در بازار، تسهیل برخی مقررات موجود در بازار، می‌تواند در خروج بورس از وضعیت کنونی مؤثر باشد.
در همین خصوص یک فعال بازار سرمایه در گفت وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه متأسفانه بیش از یک سال از شروع بحران و افت شاخصهای بورس گذشته است، گفت : طی این مدت سهامداران بورس ضررهای بسیاری متحمل شده‌اند، ولی واکنش مناسبی از سوی دولتمردان و نمایندگان مجلس و سایر مسؤولان ذی‌ربط صورت نگرفت.
علیرضا قدرتی به مراحل سه گانه افت بورس اشاره کرد و افزود: بحران بورس تاکنون سه مرحله را پشت سر گذاشته است که مرحله اول ناشی از تصمیمات مجلس در افزایش بی سابقه نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و افزایش بهره مالکانه معادن بود که موج اول سقوط قیمتها را در بر داشت.
وی مرحله بعدی بحران را ناشی از سرایت بحران بازار پول به بازار سرمایه می‌داند و یادآورمی شود: افزایش لجام گسیخته نرخ سپرده بانکی و رقابت منفی بانکها در پرداخت سود سپرده بیشتر، سبب مهاجرت نقدینگی از بورس به سمت سپرده‌های بانکی شد.
معاون سرمایه‌گذاری گروه مالی مهر اقتصاد اضافه کرد: مرحله سوم بحران، ناشی از افت قیمت جهانی نفت و تمدید مذاکرات هسته‌ای بود که شوک قیمتی سنگینی به قیمتهای سهام وارد آورد و سبب سلب اعتماد سرمایه‌گذاران و ایجاد ترس در بازار سرمایه شد.
قدرتی با اشاره به اینکه از ابتدای سال بر اساس شاخص قیمتی و به گفته مدیر تحقیق و توسعه شرکت بورس، سهامداران بیش از 27 درصد زیان کرده‌اند، افزود: حتی با فرض صحت این موضوع اگر زیان سهامداران را حداقل 20 درصد در نظر بگیریم، سرمایه‌گذاران حدود 50 درصد زیان کرده‌اند.به گفته وی، نخستین گامی که برای مواجهه با وضعیت فعلی بورس باید برداشته شود، قبول وجود بحران است؛ زیرا تا زمانی اعتقادی به وجود بحران نداشته باشیم، قدمی برای آن برنخواهیم داشت.
قدرتی ادامه داد: به نظر می‌رسد، اصلی ترین هدف کوتاه مدت مسؤولان مربوط و کمیته بازار، برگرداندن اعتماد از دست رفته بورس است که می‌توان از طریق دخالت مستقیم صندوق توسعه بازار سرمایه در تزریق نقدینگی به بورس و جلوگیری از افت بیشتر قیمتها اشاره کرد.
این فعال بازار سرمایه اضافه کرد: از جمله پیشنهادهایی که می‌توان برای تقویت صندوق حمایت از بازار مطرح کرد، اختصاص بخشی از درآمد شرکتهای موجود در بورس به صندوق توسعه بازار(به عنوان مثال یک درصد) که تقریباً با فرض سود 75 هزار میلیارد تومانی شرکتهای بورسی رقمی معادل 750میلیارد تومان به منابع صندوق افزوده و باعث افزایش نقش و قدرت صندوق در حمایت از بورس خواهد شد.
وی افزود: افزون بر این می‌توان به تقویت نهادها و تشکلهای غیر دولتی نظیر کانونهای سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی و تقویت بازارگردانی از سوی شرکتهای مختلف و ارایه ابزارهای جدید کنترل ریسک در بورس به عنوان اقدامهای ضربتی برای تثبیت بازار سرمایه اشاره داشت.
چاپ خبر